Inatsit tunngaviusoq

Ataani atuarneqarsinnaapput utoqqalinermi aammalu siusinaarluni soraarnerussutisiat pillugit inatsisit tunngaviusut. Annertunerusumik paasissutissanut Isumaginninnermut, Ilaqutariinnermut, Naligiissitaanermut Inatsisinillu Atuutsitsinermut Naalakkersuisoqarfik, Namminersorlutik Oqartussat nittartagaanni http://naalakkersuisut.gl–imiittumi innersuussutigineqarpoq, tassani isumaginninnerup iluani inatsisit, peqqussutit nalunaarutillu il.il. atuutsinneqartut atuarneqarsinnaallutillu aaneqarsinnaapput.

Pisortanik ikiorsiissutit

Pisortanit ikiorsiissutinik, aningaasartuutinut aalajangersimasunut ikiorsiissutinik kiisalu immikkut ittumik tunngaveqarluni ikiorsiissutinik pisartagaqalersinnaatitaanermi piumasaqaataavoq qinnuteqartoq aalajangersimasumik najugaqarfeqarnissaa Kalaallillu Nunaanni inunnik nalunaarsuisarfimmi nalunaarsorsimanissaa, aammalu:

· Qallunaatut innuttaassuseqarnissaa,

· Qallunaatut innuttaassuseqartumut katisimasuunissaa, kingullertigut katisimasuunikuunissaa imaluunniit,

· Nunanik allanik isumaqatigiissuteqarneq imaluunniit nunat tamalaat akornanni kattuffiit isumaqatigiissutaat malillugit qallunaatut innuttaassuseqanngitsut Kalaallit Nunaanniinnermi ingerlaannartumik pilersuinermut aningaasartuutinullu aalajangersimasunut pisortanit ikiorserneqarsinnaatitaappata.

Pisortanit ikiorserneqarneq pisarpoq aatsaat pisariaqartitsineq ikiorsiissutinik allanik matuneqarsinnaanngippat. Pisortanit ikiorsiissuteqarneq pisarpoq Pisortanit ikiorsiissutit pillugit Inatsisartut peqqussutaat nr. 15, 20. november 2006-imeersoq ima allanngortinneqartoq Pisortanit ikiorsiissutit pillugit inatsisartut peqqussutaata allanngortinneqarneranik Inatsisartut peqqussutaat nr. 5, maj 2008-imeersoq (Oqaatsitigut periutsitigullu erseqqissaanerit) aamma Inatsisartut peqqussutaat nr. 7, 31. maj 2010-meersoq pisortanit ikiorsiissutit pillugit inatsisartut peqqussutaata allanngortinneqarnera (Illerfiillu angallanneqartarneri kiisalu pisortanit ikiorsiissutinik tunniussisarnermi piumasaqaatit erseqqissaavigineqarneri) malillugit. Pisortanit ikiorsiissutit tunniunneqartarnerat pillugu, iliuusissatut pilersaarutit, sulisinnaassuseq il.il. pillugit Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 4, 15. marts 2007-imeersoq aamma takuuk.

Suliffeqanngikkallarnermi ikiorsiissutit

Suliffeqanngikkallarnermi ikiorsiissutit suliffeqannginnermik, napparsimanermik imaluunniit ajutoorsimanermik peqquteqartumik inuussutissarsiorluni isertitaqarunnaarnermi tunniunneqartarpoq.

Suliffeqanngikkallarnermi ikiorsiissuteqartarnermi angerlartitaasimasutut nalunaarsorneqarsimasut suliffeqanngikkallartullu kiisalu nammineq pisuussutiginngisamik suliffeqanngikkallartut, angerlartitaasimasut napparsimasullu inuussutissarsiornermi isertitaasa taarserneqarnissaat isumannaarniarneqarpoq.

Ikiorserneqarnissamut piumasaqaatit naammassineqartariaqartut tassaapput:

· 18-inik ukioqalereersimanissaq imaluunniit pilersuisuunissaq,

· Kalaallit Nunaanni inuit allattorsimaffiani nalunaarsorsimanissaq, kiisalu

· Sapaatip akunnerini 13-ini kingullerni akissarsiaqarluni suliffeqarnikuusimanissaq piffissamilu tassani minnerpaamik akunnerit 182-it suliffiginikuusimanissai. Piffissaq suliffeqanngikkallarnermi ikiorsiissutinik pisartagaqarfiusimasoq suliffeqarluni isertitaqarfiusimasutut naatsorsuussaanngilaq.

Suliffeqanngikkallarnermi ikiorsiissutit annertussusaat, ullormi siullermi suliffeqanngitsutut saaffiginninnermit agguaqatigiissillugu akunnerit sapaatip akunnerini 13-ini kingullerni akissarsialittut suliffiusimasut malillugit naatsorsorneqartarput. Ikiorsiissutillu annerpaamik sapaatip akunnerini 13-ini pisartagarineqarsinnaapput. Ikiorsiissutaasartut minnerpaamik ulluni 14-ini annerpaamillu akunnerni 40-ini isertitanut naatsorsuussaapput

Suliffeqanngikkallarnermi ikiorsiissutit akileraarusigassaapput, SIK-mi Naalakkersuinilu isumaqatigiissutit malillugit akit minnerpaat ilinniagaqarsimanngitsunut 90 procentiinik naleqarlutik. 

Suliffeqanngikkallarnermi ikiorsiissutit Inatsisartut Peqqussutaat nr. 5 1. juuni 2006-imeersoq suliffeqanngikkallarnermi ikiorsiissutit pillugit 1. juuli 2006-imi atuutilersoq malillugu tunniunneqartarput.

Ernereernermi ullormusiat il.il.

Ernereernermi ullormusiaqartitsineq pisarpoq ernisimalluni sulinngiffeqarnermi isertitaqarunnaarsimagaanni. Ullormusiaqarsinnaatitaaneq akissarsiaqarlutik sulisunut, namminersortunut taakkulu aapparisaannut pilersueqataasunut soorlu aalisartunut, piniartunut savaatilinnullu aammalu ilinniagaqarsimallutik naammasserlaanut ilinniarnissamullu ilinniarfinnut aalajangersimasunut qinnuteqarsimasunut atuuppoq. Ullormusiat annertussusaat ilinniagaqarsimanngitsunut akunnermut aki ilanngaatitaqanngitsoq malillugu annerpaamillu sapaatip akunneranut akunnernut 40-nut annertussusilinnut naleqqussagaavoq.

Ernereernermi ullormusianut atuutsinneqartut tassaapput:

· Naartusoq erninissamut naatsorsuutigisamit sapaatip akunneri marluk sioqqullugit sulinngiffeqarsinnaatitaavoq.

· Meerartaarnermi anaanaasoq ernereernerup kingorna sapaatip akunnerini 15-ini sulinngiffeqarsinnaatitaavoq kiisalu marlunnik imaluunniit amerlanerusunik meerartaarnermi ernereernerup kingorna sapaatip akunnerini 19-ini sulinngiffeqarsinnaatitaalluni.

· Ataataasoq meeqqap/meeqqat inunngoreerneranniit sapaatip akunneri pingasut sulinngiffeqarsinnaatitaavoq.

· Angajoqqaat, tassa imaappoq nammineq toqqakkamik angajoqqaajusoq, meerartaarnermi ernereernerup kingorna aamma sapaatip akunneri 21-t sulinngiffeqarsinnaatitaavoq kiisalu marlunnik arlalinnilluunniit meerartaarnermi ernereernerup kingorna aamma sapaatip akunneri 25-t sulinngiffeqarsinnaatitaalluni (angajoqqaat sulinngiffeqarsinnaanerannut inatsit malillugu).

Ernereernermi ullormusiaqartitsineq pisarpoq Inatsisartut Inatsisaat nr. 14 17. decembari 2009-meersoq naartunermi, ernereernermilu sulinngiffeqarnermi meeravissiartaarnermilu sulinngiffeqarneq ullormusiaqarnerlu pillugit inatsit malillugu. Peqqussut 1. marsi 2010-imi atuutilerpoq. Meerartaarnermi sulinngiffeqarnerup sivisussusaa allanngortinneqarpoq Naartunermi, erninermi meeravissiartaarnermilu sulinngiffeqartarneq ullormusiaqartarnerlu pillugit Inatsisartut inatsisaata allanngortinneqarnera pillugu Inatsisartut inatsisaat nr. 26, 28. november 2019-imeersoq (Angajoqqaat sulinngiffeqartarnerinut piffissarititaasup sivitsorneqarnera) malillugu.